Uzun süredir ihmal ettiğim bitki-çiçek yazılarıma, aslında söz verdiğim gibi Mor Salkım ile devam etmem gerekirdi ama ne yazık ki Mor Salkım’ların en güzel dönemini kaçırdığımız için Haziran sonu Temmuz başı çiçeklenmeye başlayan Günebakan’lar ile Çiçekçi Kız yazılarıma geri dönüyorum.
Çiçekçilere kıyasla sokak satıcılarında daha sık karşımıza çıkan Günebakan’ları hevesle satın alanlar, sıcak havanında etkisiyle boynunu büken çiçeklerinin yasını tutmak durumunda kalıyorlar. Bu durumun farkında olan dükkân sahibi çiçekçiler ise çiçeğin ellerinde patlamasından korktukları için ne yazık ki bu güzelim çiçeği stantlarına çok fazla taşıyamıyorlar. Uzun boynu üzerindeki kocaman sarı çiçeğiyle Günebakan’ları sizde benim gibi çok seviyorsanız balkonunuzda ya da bahçenizde yetiştirmeyi deneyebilir, bu sayede Günebakan'ları vazoya taşımak yerine güzelliklerini daha uzun süre saksılarında seyredebilirsiniz.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de güzelliğinden çok yağ elde etmek için üretilen Günebakan’lar adından da tahmin edilebileceği gibi gün boyunca yüzlerini güneşe çevirip aşk tazelerler. Uzun yeşil gövdeleri ve çapı 5-20 santimetre olan iri çiçekleri vardır. Taç yapraklarının rengi uçuk sarı, altın sarısı, turuncu, kırmızı, göbekleriyse kahverengi, siyah ya da yeşildir. Kuraklığa dayanıklıdırlar, bu yüzden balkonda bakımları çok da zor değildir. Siz gene de kuraklığa dayanıklı olduğuna aldanmayın çünkü susuz kaldıklarında size küsüp boyunlarını bükeceklerdir.
Hemen hemen her türlü toprakla araları iyi olsa da derin, rutubetli, potasyum içeren organik maddelerce zengin topraklara daha büyük bir sevgiyle tutunurlar. Asitli topraktan nefret eden Günebakan’lar, topraktan besin almayı çok sevdikleri için tohumları çok sık ya da üst üste ekmemek gerekir. Toprak konusunda bu hususlara dikkat edip bir de ara sıra toprağını çapa yardımıyla karıştırıp havalandırırsanız kocaman altın sarısı çiçekleriyle size teşekkür edecektir.
Üretimi tahmin edileceği gibi çekirdekleri ile yapılır. Özellikle geç kalmamaya özen gösterip nisan ya da mayıs aylarında ekimini gerçekleştirebilirsiniz. Son zamanlarda mevsimlerin normal sıcaklıklarında ilerlememesi çiçeğinizin verimini düşürebilir çünkü Günebakan’lar ekildikleri toprağın ısısı, 8-10 derecenin altına düştüğü zamanlarda çekirdek verme açısından hayal kırıklığı yaratabilirler. Sizde çiçeğin tohumlarını alıp derin bir saksıya ya da bahçenize ekebilir, daha kolaya kaçıp hazır saksıda satılanlardan da alabilirsiniz.
*Günebakan'lar, kır düğünlerini sevenlerin, dekorasyon ve gelin buketlerinde en çok tercih ettikleri çiçekler arasındadır.
**Türkiye’de Ayçiçek yağı üretimi Marmara Bölgesinde yoğunluk gösterir.
*** Amsterdam seyahatimde Van Gogh’un müzesini gezme fırsatım olmuştu, çok sevdiğim bir arkadaşıma müzenin hediyelik eşya satan dükkânından yan tarafta gördüğünüz Günebakan’lardan almıştım. Kendisi her ne kadar büyütmeyi başaramasa da, benim gerçekten çok severek aldığım hediyelerin başında geliyor. Kendime almadığıma hala çok pişmanım. :( Amsterdam'a gitmeyi planlayan var mııııı?!
